Romandan bir parça…
Hər tərəf qaranlıq idi. Küçəni işıqlandıran yeganə işıq isə bəzi evlərin pəncərəsindən düşən zəif işıq və parıltılı ay idi. Laptev kilsə yaxınlığındakı skamyaların birində oturub kilsənin axşam xidmətinin bitməsini gözləyirdi.Həmin vaxt isə o, yalnız bir şey haqqında düşünürdü; Yulia Sergeyevna kilsədən çıxıb onun yanından keçəcək və beləliklə, Laptev nəhayət ki, onunla danışa biləcək. Hətta bəlkə o, bütün gecəsini onunla keçirəcək.
O, artıq bir saatdan da çoxdur ki, burada oturub Moskvadakı dostları, Pyotr, otağı və yazı masası barədə də fikirləşmişdi. Laptev heyrət dolu bir ifadə ilə qaranlıq küçəyə, hərəkətsiz ağaclara baxdı, sanki o, niyə Sokolnikidəki həyət evində yox, burada yaşamağının peşmançılığını çəkirdi.Lakin hər gün səhər-axşam mal-qara sürüsü, fit səsləri, toz-duman ilə müşayiət olunan kənd həyatı da onun ürəyincə deyildi.O, Moskvadakı son günlərində sevgi barəsində etdiyi söhbətlərini düşünməyə başladı, o sevgi ki, bir insan onsuz yaşaya bilməz, ehtiraslı eşq isə bir vəsvəsədir- insanın ağlından çıxarıb ata bilmədiyi bir vəsvəsə.Əslində sevgi deyə bir şey yoxdur, bu əks cinslər arasında olan fiziki cazibə qüvvəsidir.O, bütün bu söhbətləri xatırlayırdı, indi ondan soruşsaydılar ki, sevgi nədir heç şübhəsiz cavab verə bilməyəcəkdi.
Adamlar artıq yavaş-yavaş kilsədən çıxmağa başlamışdılar.Laptev gözlərini kilsədən çıxanlara zilləyərək diqqətlə onları izləyirdi.Baş keşiş xüsusi faytonunda qabaqda, digərləri isə onun ardınca söhbət edə-edə, ləngiyə ləngiyə gedirdilər.Zınqırovların səsi kəsilmiş, növbə ilə yanıb sönərək bir-birini əvəz edən qırmızı və yaşıl işıqlar da söndürülmüşdü.Nəhayət ki, Laptev ona lazım olan tanış səsi eşitdi.İlk öncə həyəcandan ürəyi şiddətlə döyünməyə başladı, daha sonra isə onun tək yox, iki qadınla gəldiyini görüb məyus oldu.
“Bu ki dəhşətdir!”- qısqanclıq hissi ilə pıçıldadı, “Dəhşət!”
Yulia qadınlarla sağollaşmaq üçün küçənin sonunda dayananda Laptevin ona baxdığını gördü.
Laptev də Yulianın onu gördüyünü bilib ona səsləndi:
“ Mən sizi görməyə gəlirəm. Atanızla söhbət etmək istəyirəm.Evdədirmi atanız?”
“Çox güman ki”,-deyə o cavablandırdı- “Bu vaxtlar adətən evdə olur”.
Döngə boyunca uzanan bağ-bağça, hasar boyunca sıra ilə düzülmüş cökə ağacları ay işığında öz kölgəsini yola salır, bir tərəfdə də qaranlığa qərq olmuş hasarın dibində dayanıb pıçıltı ilə söhbət edən qadınların səsi eşidilirdi.Əhəng güllərinin xoş ətri ilə ot-alafın qoxusu bir-birinə qarışıb ətrafı bürümüşdü.Laptev isə nə pıçıltı ilə edilən söhbətləri eşidir, nə də bu ətri duya bilirdi; o yalnız və yalnız Yulianı fikirləşirdi.Yulianın həsrətlə boynuna sarılaraq qucaqlamaq,üz- gözündən, çiyinlərindən öpüb bağrına basmaq istəyi onun bütün ruhuna hakim kəsilmişdi.Və bütün bunlarla bərabər o, Yulianın ayaqlarına düşməyi, qollarında hönkürtü ilə ağlayıb neçə ildir onu gözlədiyini söyləməyi də planlaşdırmışdı.Üstəlik o, bütün bunların xəyal olduğunu, saf sevgisinin puç olacağını da bilirdi, çünki onun sevgisi qarşılıqsız idi.O, hər şeyini itirdiyi kimi nə vaxtsa bu sevgisini də itirmək qorxusu ilə yaşayırdı.
Yulia artıq şəfqət dolu bir ifadə ilə bacısı Nina Fyodorovnanın xəstəliyi barədə danışmağa başlamışdı. Xərçəng xəstəliyindən əziyyət çəkən Nina iki ay bundan qabaq əməliyyat olunmuş və indi hər kəs onun sağalmasını gözləyirdi.
“Bu gün onu görməyə getmişdim”-Yulia dedi- “mənə elə gəlir ki, o, bu həftə keçən həftəyə nisbətən daha solğun görünürdü”.
“Hmm”-Laptev razılıq əlaməti olaraq başını yırğaladı-“simptomları bərpa etmək qeyri-mümkün görünür, hər gün onun daha da pisləşdiyini görürəm, ən dəhşətlisi isə bu hamımızın gözü qarşısında baş verir amma heç birimiz ona kömək edə bilmirik.Bilmirəm heç bunun axırı necə olacaq?!”
“Ah əzizim! Necə də dolğun və gümrah idi bir vaxtlar”- bir anlıq sükutdan sonra Yulia dedi, “hər kəs ona “Moskva kraliçası” deyə müraciət edirdi.Necə də gözəl gülüşü var idi, gülərkən gözlərinin içi gülümsəyirdi.O, nə geyinsə ona yaraşırdı, kəndli qız kimi də geyinsə hamıdan gözəl görünürdü”.
Həkim Sergey Borisoviç evdə idi.Dolu bədənli və qırmızı sifəti olan bu adam dizlərinə qədər uzun pencək geyindiyinə görə ayaqları çox qısa görünürdü.O, kabinetində əlləri cibində gəzişərək dodaqaltı nəsə oxuyurdu: ‘Ru-ru-ru-ru’. Bakenbardı və saçları daranmamış olduğuna görə çox səliqəsiz görünürdü; elə bil yuxudan indicə durmuşdu.
“Cənab Laptev sizi görmək istəyir”- qızı otağa daxil olaraq ona səsləndi.
Tərcümə etdi: Günay Kərim
